ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ                                                        Τάξη:   Γ

ΣΧΟΛ. ΕΤΟΣ 2013-2014                                                              Μάθημα: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

                                                                                                         Ονομ/μο:……………………………..

                                                                                                         Ημερ/νία:  03-06-2014

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΜΑΪΟΥ – ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

Α. Κείμενο:

 Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳ (εἰ γὰρ καὶ μυθωδέστερόν ἐστιν, ἀλλ’ ἁρμόσει καὶ νῦν ἅπασι τοῖς νεωτέροις ἀκοῦσαι) ἐκ τῆς Αἴτνης ῥύακα πυρὸς γενέσθαι· τοῦτον δὲ ῥεῖν φασιν ἐπί τε τὴν ἄλλην χώραν, καὶ δὴ καὶ πρὸς πόλιν τινὰ τῶν ἐκεῖ κατοικουμένων. Τοὺς μὲν οὖν ἄλλους ὁρμῆσαι πρὸς φυγήν, τὴν αὑτῶν σωτηρίαν ζητοῦντας, ἕνα δέ τινα τῶν νεωτέρων, ὁρῶντα τὸν πατέρα πρεσβύτερον ὄντα καὶ οὐχὶ δυνάμενον ἀποχωρεῖν, ἀλλὰ ἐγκαταλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ πυρός, ἀράμενον φέρειν. Φορτίου δ’ οἶμαι προσγενομένου καὶ αὐτὸς ἐγκατελήφθη. Ὅθεν δὴ καὶ ἄξιον θεωρῆσαι τὸ θεῖον, ὅτι τοῖς ἀνδράσιν τοῖς ἀγαθοῖς εὐμενῶς ἔχει. Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον ἐκεῖνον περιρρυῆναι τὸ πῦρ καὶ σωθῆναι τούτους μόνους, ἀφ’ ὧν καὶ τὸ χωρίον ἔτι καὶ νῦν προσαγορεύεσθαι τῶν εὐσεβῶν χῶρον· τοὺς δὲ ταχεῖαν τὴν ἀποχώρησιν ποιησαμένους καὶ τοὺς ἑαυτῶν γονέας ἐγκαταλιπόντας ἅπαντας ἀπολέσθαι.

                                                                                                        Λυκοῦργος, Κατὰ Λεωκράτους 95-96

Β. Ερωτήσεις – Ασκήσεις

1. Να αποδώσετε στα νέα ελληνικά το απόσπασμα «τοῦτον … χῶρον» που είναι σε έντονη γραφή.   ( μον. 4)

2. Τι πιστεύετε ότι σκεφτόταν ο νέος που έσωσε τον πατέρα του τη στιγμή που έβλεπε όλους τους άλλους να φεύγουν για να σώσουν τον εαυτό τους;                                                                                                                 ( μον. 2)

3. Αφού διαβάσετε το ακόλουθο παράλληλο κείμενο του Διόδωρου Σικελιώτη, να εντοπίσετε δύο ομοιότητες και μία διαφορά στο περιεχόμενο σε σχέση με το διδαγμένο κείμενο του Λυκούργου.                                    ( μον. 2)

 Τῶν δὲ Ἑλλήνων ὑποσπόνδους τούτους ἀφέντων, καὶ συγχωρησάντων ἑκάστῳ λαβεῖν ὅσα δύναιτο τῶν ἰδίων, οἱ μὲν ἄλλοι πάντες ἄργυρον ἢ χρυσὸν ἤ τινα τῆς ἄλλης πολυτελείας ἔλαβον, Αἰνείας δὲ τὸν πατέρα γεγηρακότα τελέως ἀράμενος ἐπὶ τοὺς ὤμους ἐξήνεγκεν. Ἐφ’ ᾧ θαυμασθεὶς ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων ἔλαβεν ἐξουσίαν πάλιν ὃ βούλοιτο τῶν οἴκοθεν ἐκλέξασθαι. Ἀνελομένου δὲ αὐτοῦ τὰ ἱερὰ τὰ πατρῷα, πολὺ μᾶλλον ἐπαινεθῆναι συνέβη τὴν ἀρετήν, καὶ παρὰ πολεμίων ἐπισημασίας τυγχάνουσαν. Ἐφαίνετο γὰρ ὁ ἀνὴρ ἐν τοῖς μεγίστοις κινδύνοις πλείστην φροντίδα πεποιημένος τῆς τε πρὸς γονεῖς ὁσιότητος καὶ τῆς πρὸς θεοὺς εὐσεβείας.                       Διόδωρος Σικελιώτης, Βιβλιοθήκη 7.4.1-4

4α.  Να συμπληρώσετε τα κενά επιλέγοντας την κατάλληλη από τις λέξεις που σας δίνονται αφού τη μεταφέρετε στο σωστό τύπο: περιμένω, μοναχός, μοναστικός, εμμονή, μοναστήρι                                                          ( μον. 2)

• ……………… με ανυπομονησία τις διακοπές του Πάσχα, για να ξεκουραστεί.
• Έχει …………….. με την καθαριότητα. Δεν ανέχεται το παραμικρό ίχνος σκόνης.
• Το Άγιον Όρος είναι μια αυτοδιοικούμενη ………………… πολιτεία.
• Στο αρχονταρίκι του ………………., οι ……………….. προσφέρουν νερό και λουκούμι στους επισκέπτες.

  β. Να κάνετε την αντιστοίχιση των λέξεων του κειμένου με τις ομόρριζές τους της Ν. Ε..              ( μον. 2)

Λέξεις Α. Ε.	Λέξεις Ν. Ε.
1.                                                                                 λέγεται	α.  έλλειμμα
γενέσθαι	β.  διορατικός
ὁρῶντα	γ.  απόγονος
φέρειν	δ.  λέξη
ἐγκαταλιπόντας	ε.  σωτήρας
ἐγκατελήφθη	στ. φωριαμός
σωθῆναι	ζ.  όλεθρος
ἀπολέσθαι	η.  λήψη

5 α. Να γράψετε το β΄ ενικό και γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της Οριστικής, Ευκτικής και Προστακτικής έγκλισης του Αορίστου β΄ των ρημάτων που σας δίνονται:                                                                                         ( μον. 2)

                                                                                                   

		ὁρῶ	λέγω	τυγχάνω
Οριστική	β΄ εν.
	γ΄ πληθ.
Ευκτική	β΄ εν.
	γ΄ πληθ
Προστακτική	β΄ εν.
	γ΄ πληθ.

  β. Στις προτάσεις που ακολουθούν να εντοπίσετε τους τύπους των συνηρημένων ρημάτων που υπάρχουν και να γράψετε τους αντίστοιχους τύπους στην Υποτακτική του Ενεστώτα.                                                     ( μον. 2)

Κῦρος τούς στρατιώτας παρελαύνειν ἐκέλευσεν ὃπως εἴ τί που ἐναντιοῖτο αὐτῷ,

ἄπαντῲη ἒχων τήν ἰσχύν ἐν τάξει και μάχοιτο.

Νῦν οὕτω με ἂτιμον ὂντα ἐν τοῖς στρατιώταις τολμᾷς περιορᾶν;

Ρήμα	Υποτακτική Ενεστώτα

6 α. Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι ακόλουθες υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου:                   ( μον. 2)

                                                                

• γενέσθαι:   είναι……………………... στο ……………………..
• ἄλλην:       είναι……………………... στο ……………………..
• τούς ἂλλους: είναι…………………… στο …………………….
• εὐμενῶς: είναι ……………………….. στο …………………….
• τούτους: είναι ………............................στο …………………….                          

β. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν πλήρως (εισαγωγή, εκφορά, συντακτικός ρόλος) οι υπάρχουσες δευτερεύουσες προτάσεις στα παρακάτω παραδείγματα:    

                                                                                                                                                                        ( μον. 2)

• Οὗτοι ἒλεγον ὃτι φοβοῖντο.
• Κίνδυνός ἐστι μή ὑπό τῶν πολεμίων κυκλωθῶμεν.
• Μή σπεῦδε πλουτεῖν, ἵνα μή ταχύ πένης γένῃ.
• Πολλήν κραυγήν ἐποίουν, ὥστε καί τούς πολεμίους ἀκούειν.

   

Καλή επιτυχία !

                                                               

Ο Διευθυντής                                                                                                          Οι εισηγήτριες

Γουβέλης Ηλίας                                                                                                   Αντζουλάτου Ελένη                                                                                                  

                                                                                                                             Καρβέλη Ειρήνη