ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ                                      μάθημα: Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Β΄

Σχολ. Έτος 2013-2014                                                Ονομ/μο:___________________

                                                                                      Ημερ/νία: 19/02/2014

                                     ΩΡΙΑΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Β΄ ΤΡΙΜΗΝΟΥ

Α. Κείμενο:  Ιλιάδα, ραψωδία Τ, στ.54…-…144.

και ως όλοι ομού συνάχθηκαν οι Αχαιοί, σηκώθη στη μέση τους και ομίλησεν ο θείος Αχιλλέας: «Ατρείδη, τάχα ωφέλησεν εκείνο εμάς τους δύο, εσέ, κι εμέν' ότ' άναψε φαρμακερή διχόνοια τα σωθικά μας και ο θυμός, εξ αφορμής της κόρης; Ο Έκτωρ απ' την έχθρα μας εκέρδισε και οι Τρώες, Αλλ' ό,τι εγίνη αφήνομεν, αν και μας έχει πλήξει και πρέπει να δαμάσομεν στα στήθη την ψυχή μας. Παύω εγώ τώρα την χολήν ότι ποσώς δεν πρέπει θυμόν να τρέφω αιώνιον· συ μην αργείς ωστόσο στον πόλεμον τους Αχαιούς αμέσως να σηκώσεις· ότι τους Τρώας άντικρυ θα δοκιμάσω αν θέλουν να ξενυκτούν στα πλοία μας». Είπεν αυτά κι εχάρηκαν οι Αχαιοί γενναίοι που άφησε ο μεγαλόψυχος Πηλείδης το θυμό του.

Και προς αυτούς ομίλησεν ο μέγας Αγαμέμνων εκείθεν όπου εκάθονταν, χωρίς να προχωρήσει: «Ήρωες φίλοι Δαναοί, θεράποντες του Άρη, ν' ακούετ' ανεμπόδιστος όποιος τον λόγον έχει η τάξις θέλει… Πολλές φορές οι Αχαιοί μ' ονείδισαν για τούτο, αλλ' αίτιος δεν είμ' εγώ· αλλά είναι ο Ζευς κι η Μοίρα και η νυκτοπλάνητη Ερινύς, που την αγρίαν Άτην τότε μέσα στη σύνοδον εβάλαν εις τον νουν μου, και του Αχιλλέως πήρα εγώ ο ίδιος το βραβείον. Και τι θα έκανα; Ο θεός τα πάντα κατορθώνει. . Κι εάν τότ' ετυφλώθηκα και ο Ζευς τον νου μου επήρε, να το διορθώσω θέλω εγώ με ξαγοράν πλουσίαν· αλλά σήκω στον πόλεμον και σήκωσε τα πλήθη. Και όλα τα δώρα είν' έτοιμα, κείνα που στη σκηνή σου εχθές που ήλθε σου 'ταξεν ο θείος Οδυσσέας· και, αν θέλεις, στάσου, κράτησε της μάχης την ορμή σου, τα δώρα οι θεράποντες απ' το δικό μου πλοίον θενά σου φέρουν για να ιδείς που εξαίσια θα τα δώσω».

Β. Ερωτήσεις-Ασκήσεις:

1.      Α. Να δώσετε έναν πλαγιότιτλο στα δύο αποσπάσματα. (μον. 2)

Β. Να αποδώσετε τα αποσπάσματα σε περίληψη 80 λέξεων. (μον. 2)

2.      Α. Με ποια δικαιολογία προσπαθεί ο Αγαμέμνονας να εξηγήσει τη συμπεριφορά του; (μον. 2)

Β. Να χαρακτηρίσετε τον Αχιλλέα μέσα από το λόγο του μπροστά στο συμβούλιο των Αχαιών.

                                                                                                                                       (μον. 2)

3.      Α. Να εντοπίσετε στο λόγο του Αγαμέμνονα δύο διαχρονικές απόψεις. (μον. 3)

Β. Στους τελευταίους στίχους του λόγου του Αγαμέμνονα προοικονομείται η αριστεία του Αχιλλέα στη μάχη, όπως παλιά. Να εντοπίσετε τους στίχους και να τους σχολιάσετε σύντομα. ( μον. 3)

4.      Α. Ο Φοίνικας, δάσκαλος του Αχιλλέα, προσπαθεί να πείσει τον ήρωα να αποκηρύξει την οργή του. Ποιες ομοιότητες εντοπίζετε στο απόσπασμα αυτό και στα λόγια του Αγαμέμνονα; (μον. 3)

           «Γιατί 'ναι κόρες κι οι Παράκλησες του Δία τον τρισμεγάλου, 
κουτσές, με αλλήθωρα τα μάτια τους, με μούτρα ζαρωμένα, 
και πολεμούν να φτάσουν τρέχοντας ξοπίσω από την Τύφλα. 
Μα η Τύφλα, δυνατή, με ολόγερα ποδάρια, τρέχει απ' όλες 
πολύ πιο μπρος στη γης αλάκερη, και στους θνητούς προφταίνει 
κακό να κάνει, κι οι Παράκλησες ξοπίσω τους γιατρεύουν. 
Κι όποιος του Δία τις κόρες σέβεται, μπροστά του ως καταφτάνουν, 
έχει απ' αυτές μεγάλο τ' όφελος κι ακούνε τις ευκές του».       Ιλιάδα Ι  502-509

         Β. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις από την παρένθεση ( ευθύνη, μάχη, αποκηρύσσει, προσφωνήσει, εκδίκηση, ευθύνεται, εκδικητική, συνέπειες, συμφιλιώνεται, θυμός ):

          Το κεντρικό θέμα του ιλιαδικού μύθου, ο_________ του Αχιλλέα βρίσκεται στο τέρμα του. Οι εξελίξεις που θα ακολουθήσουν μέχρι το τέρμα του μύθου είναι δικές του ___________.

      Ο Αχιλλέας __________ το θυμό του και ___________ με τον Αγαμέμνονα..

     Η κινητήρια δύναμη πλέον για την εξέλιξη του μύθου είναι η ___________ μανία του Αχιλλέα εναντίον του Έκτορα.

    Ο Αγαμέμνονας δε θέλει να παραδεχτεί ότι_______________ αυτός για το σφάλμα του.

   Ο Αγαμέμνονας αισθάνεται ότι έχει _________ και αρνείται να ____________ τον Αχιλλέα στην αρχή του λόγου του.

   Ο Αχιλλέας δε γυρίζει στη _______ εξαιτίας των δώρων, αλλά από ανάγκη για __________ για του θάνατο του συντρόφου του.                                                                                             (μον. 3)

                                                            Καλή επιτυχία!!!

                                                                                                 Η εισηγήτρια

                                                                                                                     Ελένη Αντζουλάτου ΠΕ02